Klodian Luca

Ο Klodian Luca πέρα από γνωστός tattoo artist, είναι αληθινός καλλιτέχνης. Μίλησε στο HeartbeatInk για την τέχνη του tattoo, τη δημιουργικότητα και το πως έχουν επηρεάσει τη ζωή του.

Καταρχήν, απ' όσο γνωρίζω έχεις εικαστικό background...

Έχω τελειώσει τη Σχολή Καλών Τεχνών. Ξεκίνησα τη σχολή στα Τίρανα και ολοκλήρωσα τα τελευταία δύο χρόνια στη Φλωρεντία. Μετά την Ιταλία εγκαταστάθηκα αμέσως στην Ελλάδα (1994). Είχα έρθει πιο πριν για διακοπές στα νησιά και μου άρεσε πάρα πολύ.

Με το tattoo πως ξεκίνησες;

Από τα δεκαοχτώ μου έκανα σχέδια για τατουατζίδικα. Το είχα βρει σαν δουλειά. Κάποια σχέδια μου τα γυρνούσαν πίσω, γιατί ισχυριζόντουσαν πως δεν μπορούσαν να τα χτυπήσουν. Άρχισα να αναρωτιέμαι “γιατί δεν γίνεται” και ξεκίνησα να δοκιμάζω. Κάπως έτσι ξεκίνησα. Για πολλά χρόνια δεν μπορούσα να πιστέψω πως κάνω tattoo. Δεν ήθελα να το πιστέψω ούτε εγώ ο ίδιος. Σκέψου να το έλεγα και στους δικούς μου πως ασχολούμαι με το tattoo... Δεν μπορούσα να αποδεχτώ το γεγονός πως ενώ είχα τελειώσει την Καλών Τεχνών, αφιέρωσα τη ζωή μου στο tattoo. Μου φαινόταν ξένος χώρος. Όλο αυτό το ένιωθα πολλά χρόνια. Τώρα τελευταία έχει ξεκαθαρίσει μέσα μου και μπορώ να πω με άνεση ότι το tattoo είναι κάτι δικό μου. Μέχρι και πριν από κάποια χρόνια το έκρυβα από τον ίδιο μου τον εαυτό. Μου είχε λύσει καθαρά το οικονομικό θέμα. Η αγάπη ήρθε πολύ πιο μετά. Υπήρχε η αγάπη όπως σε αρκετά παιδάκια να ζωγραφίζουν τον εαυτό τους ή τους άλλους, απλά δεν περίμενα ποτέ πως θα γίνει το επάγγελμα μου. Όταν ρωτάς ένα παιδί τι δουλειά θέλει να κάνει, θα σου απαριθμήσει διάφορα επαγγέλματα. Εγώ ήμουν ένας από εκείνους που δε θα έλεγαν ποτέ τατουατζής (γέλια).

Τώρα όμως το λες;

Ναι, τώρα πλέον το λέω. Και πάλι σφίγγομαι όταν το λέω (γέλια).

Γιατί έτσι; Γιατί αυτές οι ενοχές..;

Στα χρόνια που ξεκίνησα, ήταν αλλιώς τα πράγματα. Με το tattoo τότε ασχολούνταν κυρίως κόσμος που το έβλεπε σαν “εύκολο χρήμα”. Έτεινε περισσότερο προς την hippie νοοτροπία. Δηλαδή, άνθρωποι που ζούσαν μόνο το σήμερα, χωρίς βλέψεις για το αύριο. Δεν μπορούσα να πιστέψω πως ήμουν και εγώ μέρος τους. Στην πορεία, πριν αυτό το taboo βγει από μέσα μου, βγήκε πρώτα από τους άλλους. Άρχιζα σταδιακά να συνηθίζω και αυτός ο χώρος γινόταν κάθε μέρα και πιο δικός μου.

Μιας και περιγράφεις παλαιότερες εποχές, πως σου φαίνεται η τώρα σκηνή του tattoo σε σχέση με την τότε;

Έχει αλλάξει πάρα πολύ. Αρχίζει πλέον και έρχεται προς το καλλιτεχνικό. Μπορώ να πω πως ένας tattoo artist είναι πραγματικός artist. Παλιά ήταν... τατουατζής (γέλια), ένας που έκανε – “βάραγε” tattoo. Τώρα συναντάς ανθρώπους που πραγματικά δημιουργούν. Ταυτόχρονα, συναντάς και εντυπωσιακά tattoo, τα οποία είναι απλά ένα copy/paste printing. Υπάρχουν πολλοί που το έχουν ανακαλύψει αυτό. Έχουν μάθει την τεχνική και κάνουν μόνο print. Εγώ τους αποκαλώ inkjet. Και δεν αφορά μόνο τη στάμπα, το παίρνουν έτοιμο όλο. Δεν τολμούν να δημιουργήσουν ένα σχέδιο δικό τους. Δεν έχουν ποτέ τον εγωισμό να φτάσουν σε ένα σημείο ώστε να μπορούν να πουν πως το σχέδιο το έχουν δημιουργήσει αυτοί. Ή μπορεί να πουν για ένα σχέδιο από το ίντερνετ που μπορεί να το έχει όλος ο κόσμος, πως είναι το έργο τους. Δεν μπορείς να πεις το “έργο” μου επειδή έκανες ένα print.

Όσον αφορά τη δική σου δουλειά πως λειτουργείς δημιουργικά;

Προσπαθώ να έρθω σε επαφή με τον πελάτη. Να “βγάλω” αυτό που σκέφτεται και έχει στο μυαλό του, ώστε να το πραγματοποιήσω με το δικό μου στιλ. Μου λένε πως τα tattoo μου έχουν ένα ύφος. Πως γνωρίζουν τα σχέδια μου. Εγώ δεν μπορώ να το καταλάβω. Χαίρομαι που το ακούω αυτό, απλά μόνος μου δεν μπορώ να καταλάβω τι είναι ακριβώς αυτό που έχουν τα tattoo μου. Τι είναι αυτό το διαφορετικό. Ίσως είναι το ότι για το κάθε τι σχεδιάζω από την αρχή. Αποφεύγω να αντιγράφω. Σχεδιάζω απευθείας στο χέρι με μαρκαδόρο. Σπάνια, θα χρησιμοποιήσω στάμπα. Βέβαια, όταν ο άλλος μου λέει “θέλω να σχεδιάσεις τον πατέρα μου”, οφείλω να παραμείνω πιστός στη φωτογραφία. Στην προκειμένη περίπτωση, και μόνο που θα δει ο άλλος τη στάμπα με τον πατέρα του, θα αισθανθεί σιγουριά και ασφάλεια. Του γυρνάω και τη φωτογραφία δίπλα στον καθρέφτη, χαίρεται, δακρύζει και φεύγει.

Το στιλ σου κινείται κυρίως στο ρεαλιστικό, ωστόσο ξεφεύγει...

Ρεαλιστικό δε σημαίνει πως πρέπει οπωσδήποτε να είναι κάτι το οποίο υπάρχει. Το δημιουργώ. Δηλαδή, ναι μεν το θέμα μπορεί να είναι ρεαλιστικό, ωστόσο υπάρχει σουρεαλισμός μέσα στο ρεαλισμό. Αν μου ζητήσεις ένα ρολόι, θα σου κάνω ένα ρολόι. Μπορεί μετά λ.χ. να το σπάσω και να γίνει πιο σουρεαλιστικό. Όμως θα βγει αληθινό.

Σε ποιό βαθμό σε βοήθησε η φοίτηση σου την Καλών Τεχνών όσον αφορά την τέχνη του tattoo;

Η σχολή σου παρέχει παιδεία. Σου μαθαίνει ποια θα είναι η συμπεριφορά σου σε μια δουλειά. Μαθαίνεις τεχνικές. Δε μαθαίνεις πως δουλεύει ένα μοτεράκι. Μαθαίνεις τι είναι το feeling στο πινέλο, σε ένα σπρέι, στο μολύβι, στο χρώμα. Στην περίπτωση του tattoo σου παρέχει τα εφόδια, ώστε να βρίσκεις κάθε φορά ποια είναι η σωστή τεχνική. Πέρα από την τεχνική σε βοηθά και στην ανάλυση του θέματος. Πως θα το δημιουργήσεις, πως θα το στήσεις και πως θα το τοποθετήσεις. Πως θα ταιριάξεις ένα σχέδιο πάνω σε έναν άνθρωπο. Πως θα ντύσεις ένα χέρι με χρώμα από την αρχή μέχρι το τέλος. Όλα αυτά θέλουν ένα μάτι που να είναι εκπαιδευμένο. Η Καλών Τεχνών σίγουρα σε εκπαιδεύει πολύ.

Η παράλληλη ενασχόληση σου και με άλλες τέχνες έχει επηρεάσει τη σχέση σου με το tattoo;

Είμαι άνθρωπος που έχω δώσει τη ζωή μου σε οτιδήποτε αφορά στην τέχνη. Είτε ως χόμπι, είτε ως επάγγελμα. Ζω με τη δημιουργία. Αισθάνομαι πως έχω δύο ορατά χέρια, πόδια, ένα κεφάλι και έχω ένα τρίτο χέρι το οποίο είναι αόρατο και συνεχώς δημιουργεί πράγματα. Όταν ήμουν παιδί για παράδειγμα, μου έλεγε η μάνα μου “μέχρι και το ψωμί με βούτυρο όταν το τρως, κάνεις σχέδια”.

Δηλαδή γεννιόμαστε έμφυτοι με κάποιο ταλέντο;

Το να γεννηθείς καλλιτέχνης, είναι δύσκολο. Θα πρέπει να είσαι ιδιοφυΐα. Όλοι είμαστε ίδιοι, απλά υπάρχουν αυτές οι ηλικίες που άλλος ασχολείται πιο πολύ με τη μπάλα, άλλος φτιάχνει ανθρωπάκια και άλλος χτυπάει ρυθμικά τα δάχτυλα πάνω στο τραπέζι. Έτσι παίρνει ο καθένας το δρόμο του. Προσωπικά νομίζω πως έδωσα περισσότερη σημασία στη ζωγραφική σε σχέση π.χ. με κάποιον άλλο. Δεν γεννήθηκα ζωγράφος ή τατουατζής ή γλύπτης ή κάτι άλλο. Όλοι γινόμαστε κάτι.

Το πρώτο σου tattoo σε ποια ηλικία το έκανες;

Είναι ντροπή να το πω... Το έκανα στα 14. Είναι κάπως περίεργη ιστορία. Ο πατέρας μου είχε ένα τατουάζ, το οποίο το είχε κάνει στο στρατό. Ενώ δεν είχε καμία επαφή με τα tattoo, είχε κάνει ένα. Οι περισσότεροι πατεράδες όταν περιγράφουν κάποια ιστορία τους στα παιδιά τους, το κάνουν με ενθουσιασμό. Έτσι, μου είχε εξιστορήσει με λεπτομέρειες πως ακριβώς είχε γίνει το tattoo. Εμένα τότε μου φάνηκε απλή η όλη διαδικασία. Εκείνο το βράδυ όλοι κοιμήθηκαν και εγώ την άλλη μέρα ξύπνησα με tattoo (γέλια). Το έχω ακόμα.

Σε άλλους πότε πρωτοέκανες;

Δεν άργησα πολύ μετά από αυτό το συμβάν (γέλια). Για την ακρίβεια έκανα κάποιες απόπειρες. Επαγγελματικά ξεκίνησα μετά την Καλών Τεχνών. Στην Ελλάδα πιο συγκεκριμένα άρχισα το 1998. Είχα ήδη πάρει κάποιες βάσεις από τα στούντιο που αγόραζαν τα σχέδια μου. Από εκεί και πέρα χρειαζόταν να δώσω περισσότερο χρόνο στο tattoo. Δεν ήταν όπως τώρα που έχει γίνει τρόπος ζωής. Παλιά το tattoo ήταν πιο underground. Δεν το συναντούσες κάθε μέρα.

Υπάρχει μήπως κάποιος tattoo artist στον οποίο “θα έδινες σεβασμό”;

Σεβασμό δίνω στο συγχωρεμένο τον Ανδρέα τον Μαρνέζο. Βρέθηκα στο μαγαζί του το 1998 και παρέμεινα για δυόμισι χρόνια. Ήταν μια πολύ καλή εμπειρία. Με έχει βοηθήσει σε πολλά πράγματα. Έως τότε ήμουν στον κόσμο μου. Ασχολιόμουν περισσότερο με αερογραφίες και επιγραφές. Με δουλειές που είχαν λύσει το οικονομικό μου θέμα, άλλα δεν ήταν σταθερές. Αυτή η συνάντηση με έφερε στον κόσμο του tattoo και με σταθεροποίησε. Το 2001 άνοιξα το House Tattoo στους Αμπελόκηπους, το οποίο κράτησε για περίπου δέκα χρόνια.

Πώς εξελίχθηκε η μετέπειτα πορεία σου;

Μετά με γνωριμίες που γίνονται, με φίλους, σκέφτεσαι για κάτι καλύτερο και κάνεις τα ανάλογα βήματα. Το ένα βήμα φέρνει το άλλο. Έρχεται η οικογένεια, τα παιδιά, πολλά πράγματα στη μέση και αρχίζεις να αναρωτιέσαι... Θα είναι αυτός ο τρόπος ζωής μου ή δεν θα είναι αυτός; Όλοι ονειρευόμαστε τον εαυτό μας να κάνει μεγάλα πράγματα. Όσο μεγαλώνεις βλέπεις πως είτε φτάνεις εκεί, είτε προσπαθείς να φτάσεις εκεί, είτε βλέπεις πως δεν είσαι για εκεί. Βρίσκομαι ακόμα σε αυτό το στάδιο.

Όσον αφορά το tattoo, η αλήθεια είναι πως φέρεις μια ευθύνη. Κάνεις σημάδια στον κόσμο. Και αν μου κάνεις την ερώτηση τι είναι το tattoo για εσένα, θα σου απαντήσω πως είναι η μοναδική τέχνη που πεθαίνει.

Δε θα σε ρωτούσα κάτι τέτοιο, αλλά αφού το ανέφερες (γέλια)... Πως βλέπεις την tattoo σκηνή στην Ελλάδα σήμερα;

Η Ελλάδα μπορεί να άργησε λιγάκι, όμως έχει ανέβει πάρα πολύ. Έχει πάρα πολλούς καλούς καλλιτέχνες. Παλιά το tattoo ήταν underground και ασχολούνταν μαζί του άνθρωποι που το έβλεπαν σαν εύκολο χρήμα. Πλέον ασχολείται με το tattoo μια άλλη κατηγορία ανθρώπων, η νέα γενιά, που στην ουσία έχει πραγματική σχέση με την τέχνη, σε ό,τι μορφή και να είναι αυτή. Αυτό μου αρέσει πολύ. Ερχόμενοι όλοι αυτοί στο χώρο του tattoo, έφεραν καινούργιες αναπνοές. Ο καθένας έφερε κάτι δικό του και αυτό δημιούργησε τον ανταγωνισμό. Ο ανταγωνισμός στην τέχνη είναι πολύ καλός. Προάγει και δημιουργεί μια κουλτούρα και πιστεύω πως η Ελλάδα αυτή τη στιγμή έχει αποκτήσει τη δική της κουλτούρα. Θεωρώ πως στα χρόνια που έρχονται, η Ελλάδα μπορεί να δημιουργήσει και παγκόσμιο στιλ.