Ο Jess Yen, δάσκαλος του New School Oriental και του Realism Oriental tattoo, παραχώρησε συνέντευξη στο HeartbeatInk, περιγράφοντας το ταξίδι του στην τέχνη του tattoo, τον τρόπο με τον οποίο βλέπει τα Oriental tattoos, αλλά και την tattoo “οικογένεια” που έχει δημιουργήσει.
Στο 16ο New York Tattoo Convention σου απονεμήθηκε ένα ειδικό βραβείο. Τι αντιπροσωπεύει;
Καταρχήν, ήταν έκπληξη και τεράστια τιμή για μένα. Αυτό το βραβείο αφορά τη συνεισφορά, την επιρροή μου και το tattoo style μου. Σημαίνει ότι η δουλειά που κάνω όλα αυτά τα χρόνια εδώ στις ΗΠΑ έχει επηρεάσει. Για αυτό μου έδωσαν αυτό το βραβείο, προκειμένου να δείξουν την εκτίμησή τους. Αισθάνομαι χαρά που το σύνολο της σκληρής δουλειάς που έχω κάνει τα τελευταία χρόνια έχει αναγνωριστεί. Το tattoo για μένα είναι η ζωή μου. Δεν είναι απλώς μια δουλειά και μια καριέρα, είναι η αφοσίωση της ζωής μου. Το πεπρωμένο μου.
Επιπλέον, το βραβείο αυτό σου δόθηκε στην Αμερική, αν και έχεις γεννηθεί σε άλλη χώρα, σωστά;
Γεννήθηκα στην Ταϊβάν. Ο παππούς μου είναι Γιαπωνέζος, ο πατέρας μου Ταϊβανέζος και έχουμε επίσης Κινέζικο αίμα και αίμα από τους ιθαγενείς νησιώτες. Ήρθα στις ΗΠΑ και τα έβγαλα πέρα μόνος μου. Άνοιξα τα μαγαζιά μου και ξεκίνησα να δημιουργώ την tattoo οικογένειά μου. Αγαπώ πάρα πολύ την χώρα από την οποία προέρχομαι, την Ταϊβάν. Ωστόσο η Αμερική μου έδωσε τα πάντα. Οικογένεια, καριέρα, πελάτες, χρήματα, σπίτι και τεράστια υποστήριξη. Η Αμερική ήταν η γη των Ινδιάνων και έγινε η χώρα των μεταναστών. Μερικοί ήρθαν εδώ πριν από διακόσια χρόνια και άλλοι ήρθαν εδώ πριν από δύο χρόνια. Το κοινό που έχουμε είναι πως όλοι μας αγαπάμε αυτή τη χώρα. Έτσι την αγαπώ και εγώ, γιατί αυτή με έκανε αυτό που είμαι σήμερα. Γι' αυτό και σε κάθε tattoo convention στο οποίο συμμετέχω, χρησιμοποιώ πλέον την Αμερικανική σημαία και όχι αυτή της Ταϊβάν. Μου πήρε πολύ καιρό να αποφασίσω, να ορκιστώ… Πλέον, λέω ότι είμαι Ασιάτης - Αμερικανός.
Πως ξεκίνησε η εντρύφησή σου στον κόσμο του tattoo;
Η μύησή μου στον κόσμο του tattoo έγινε πριν από πολύ καιρό, στην Ταϊπέι. Ήμουν δεκαέξι χρόνων, ζωγράφιζα ήδη πολύ και ήθελα να μου μάθει tattoo ένας ντόπιος τατουατζής. Ωστόσο, δεν με έπαιρνε για μαθητευόμενο του επειδή ήμουν ανήλικος. Δεν είχε πρόβλημα όμως στο να μου κάνει tattoo. Έκανα έναν Γιαπωνέζικο δράκο. Το σχέδιο ήταν από τον Horiyoshi 3. Τότε άρχισα να “ψάχνω” την δουλειά του Horiyoshi 3. Αφότου έκανα το tattoo και είδα στο studio πολλές φωτογραφίες της Τebori τεχνικής, σκέφτηκα ότι μπορώ να το κάνω.
Το 1989 άρχισα να κάνω hand-pocked tattoos με ξυλάκια φαγητού (chopsticks). Έδεσα μια βελόνα ραψίματος σε ένα ξυλάκι με πετονιά ψαρέματος και χρησιμοποίησα μελάνι. Το πρώτο tattoo που έκανα ήταν ένας χαρακτήρας Kanji για ένα συμμαθητή μου. Ήμουν “κακό” παιδί τότε… Συνέχισα να κάνω tattoo σε φίλους και γείτονες μέχρι το 1992. Τότε ξεκίνησα επαγγελματικά, να χρεώνω δηλαδή για τη δουλειά μου. Η πρώτη φορά που χρησιμοποίησα μοτεράκι ήταν το 1998 και ήταν ένα coil tattoo machine. Μέχρι τότε όλα τα tattoo μου ήταν διά χειρός (Tebori).
Πώς και αποφάσισες να έρθεις στις ΗΠΑ;
Ήρθα στην Καλιφόρνια ως φοιτητής. Ήθελα να κάνω μεταπτυχιακό στην “Διακόσμηση Εσωτερικών Χώρων”. Το tattoo ήταν μέχρι τότε δουλειά part - time για μένα. Δεν είχα σκεφτεί τι ήθελα να κάνω στο μέλλον. Αγαπώ ακόμα την εσωτερική διακόσμηση. Ξανασχεδίασα μόνος μου το καινούργιο μου μαγαζί στο Huntington Beach. Έκανα λοιπόν αίτηση στο Πανεπιστήμιο του Long Island και με δέχτηκαν αλλά δεν είχα λεφτά για το μεταπτυχιακό, οπότε έπρεπε να δουλέψω. Μετά από διάφορες δουλειές παρήγγειλα σύνεργα για tattoo από το διαδίκτυο κι ξεκίνησα να κάνω tattoo. To 1999 άρχισα να δουλεύω στο “Mine Tattoo’” (σημαίνει κορυφή του βουνού στα Γιαπωνέζικα) στην Alhambra. Το 2001 ανέλαβα εγώ το μαγαζί και άλλαξα την ονομασία σε “My Tattoo” και το ξανασχεδίασα. Έπειτα, άνοιξα ένα δεύτερο μαγαζί πάλι στην Alhambra και φέτος ξεκίνησε να λειτουργεί το τρίτο μου tattoo studio στο Huntington Beach.
Πόσους μαθητευόμενους έχεις;
Έχω τέσσερις μαθητευόμενους. Και οι τέσσερις έχουν tattoo το όνομά μου πάνω τους. Αυτό είναι επειδή δημιουργώ μια tattoo οικογένεια και κάθε άτομο πρέπει να “φέρει” το όνομα της οικογένειας για να είναι μέλος της. Αυτοί οι τέσσερις μαθητευόμενοι έχουν αναγνωριστεί ως μέλη της οικογένειας. Είναι η δεύτερη γενιά μου. Το σύστημα της οικογένειας σημαίνει ότι η τέχνη του tattoo περνάει από γενιά σε γενιά. Περνάω όλες μου τις δεξιότητες στην επόμενη γενιά. Υπάρχει δυνατός δεσμός, γινόμαστε αληθινή οικογένεια. Δάσκαλος και μαθητής είναι σαν πατέρας και κόρη ή γιός. Για αυτό και δεν διδάσκω τον κόσμο γενικά ή δεν δίνω σεμινάρια. Διδάσκω μόνο τους δικούς μου μαθητές. Όλες οι δεξιότητές μου και το στυλ μου είναι μυστικά. Λειτουργώντας με βάση το σύστημα οικογένειας, το δικό μου tattoo studio είναι εντελώς διαφορετικό από τα άλλα.
Τι χρειάζεται κάποιος προκειμένου να γίνει μαθητευόμενός σου;
Όλοι οι μαθητές μου πρέπει να δείξουν πολύ σεβασμό και να κάνουν την θητεία τους, που είναι τρία χρόνια. Τον πρώτο χρόνο κάνουν όλων των ειδών τις δουλειές. Δεν είναι εύκολο και περνούν δύσκολα. Καθαρίζουν τουαλέτες, σφουγγαρίζουν πατώματα κ.ο.κ.. Τα επόμενα δυο χρόνια εξασκούνται στην ζωγραφική και μελετούν την δουλειά μου. Αφότου ολοκληρώσουν αυτά τα τρία χρόνια, τότε αρχίζουν να κάνουν tattoo. Η Lucy Hu για παράδειγμα κάνει tattoo εδώ και δέκα χρόνια. Πρώτα εξασκώ την νοοτροπία τους, διότι θέλω να έχουν μια δυνατή νοοτροπία. Τους λέω ότι αν θέλουν να γίνουν καλύτεροι tattoo artists, θα πρώτα πρέπει να γίνουν καλύτεροι άνθρωποι. Πρέπει να μάθεις να εκτιμάς και να σέβεσαι. Είναι πολύ σημαντικό. Να σέβεσαι το δέρμα των ανθρώπων. Πολλοί άνθρωποι έχουν ταλέντο αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι κάνουν καλή δουλειά.
Το προσωπικό σου στυλ δείχνει να “ποικίλει”, να έχει μεγάλο εύρος. Πως θα το περιέγραφες;
Έχω τέσσερα διαφορετικά στυλ. Το ένα είναι παραδοσιακό hand - pocked, παραδοσιακό όχι όσον αφορά το σχέδιο, αλλά ως προς την τεχνική Tebori. Μετά, κάνω και σε ρεαλιστικό στυλ, άλλο για χρώμα και άλλο για black and grey. Κάνω επίσης και New School Oriental και χρησιμοποιώ Tebori για μερικά κομμάτια όλων αυτών των στυλ. Θα μπορούσες να περιγράψεις συνολικά το στυλ μου ως “Realism Oriental”. Συνήθως ο κόσμος αναγνωρίζει τα tattoos μου. Πιστεύω ότι ο κάθε καλλιτέχνης έχει την δική του υπογραφή.
Εκτός από το tattoo, σε ποιες άλλες μορφές τέχνης επιδίδεσαι;
Κάνω ζωγραφιές κάθε είδους. Έγχρωμα μολύβια, λάδι, ακρυλικό και άλλα. Το πτυχίο μου ήταν στις “Multimedia Arts”, οπότε όταν κάνω πορτραίτα, ζώα και γενικά ρεαλιστικά θέματα, μου φαίνεται εύκολο.
Τι βρίσκεις πιο δύσκολο;
Τα bodysuits. Τα Oriental tattoos είναι πολύ δύσκολα. Πρέπει να καταλάβεις τον πολιτισμό, την ιστορία, τη σημασία πίσω από την εκάστοτε ιστορία, έτσι ώστε να δημιουργήσεις κάθε χαρακτήρα. Για παράδειγμα, δεν υπάρχουν δράκοι στην πραγματικότητα ώστε να μπορείς να ζωγραφίσεις τα πορτραίτα τους. Πρέπει να τους ζωγραφίσεις βασιζόμενος σε μια περιγραφή από ένα βιβλίο και να χρησιμοποιήσεις της φαντασία σου για να τους δώσεις υπόσταση. Επομένως, γίνεται ταυτόχρονα και δημιουργικό. Οι τίγρεις και οι ελέφαντες για παράδειγμα, είναι εύκολο να ζωγραφιστούν. Μπορείς να τους δεις στο ζωολογικό κήπο ή μπορείς να βρεις φωτογραφίες στο διαδίκτυο. Οπότε, για μένα οτιδήποτε μπορείς να το παρατηρήσεις και μετά να το ζωγραφίσεις, είναι εύκολο. Είναι σαν να κάνεις αντιγραφή. Έχεις μια καθαρή εικόνα και την μεταφέρεις σε stencil, το τοποθετείς πάνω στο δέρμα και το κάνεις τατουάζ. Και αν η ικανότητές σου στο tattoo είναι καλές, θα δείχνει φανταστικό και ακριβώς ίδιο με την εικόνα. Τα custom tattoos είναι πιο δύσκολα και απαιτητικά. Πρέπει να είσαι δημιουργικός, να έχεις φαντασία και να σχεδιάζεις ενώ ταυτόχρονα έχεις στο μυαλό σου το σχήμα και τη ροή του σώματος.
Άρα, πιστεύεις ότι είναι απαραίτητο να είσαι εξοικειωμένος και με τον πολιτισμό ώστε να μπορείς να κάνεις Oriental tattoos;
Κατά τη γνώμη μου, αν θες να κάνεις αυτό το είδος tattoo, πρέπει πρώτα να επισκεφθείς την Ασία. Να συναναστραφείς με τους ντόπιους, να εισπνεύσεις τον αέρα, να πιεις το νερό, να νιώσεις την αύρα. Αν θέλεις, για παράδειγμα, να κάνεις Ιαπωνικά tattoos, καλό θα ήταν να πας την Ιαπωνία για να δεις τους ναούς και να επισκεφθείς τα μουσεία. Αυτό θα ήταν μια εξαιρετική βοήθεια και μια πιθανή επιρροή επίσης. Παράλληλα, προτείνω χωρίς δεύτερη σκέψη τη μελέτη της ιστορίας, την ανάγνωση βιβλίων και τη μελέτη των πινάκων έτσι ώστε να πάρεις ιδέες και φυσικά να εξασκηθείς πολύ.
Συναντάμε Ιαπωνικά tattoos σε όλο τον κόσμο, αλλά δε βλέπουμε ανθρώπους με tattoos στους δρόμους της Ιαπωνίας. Τουλάχιστον εγώ δεν είδα κανέναν όταν επισκέφθηκα το Τόκιο. Πώς γίνεται αυτό;
Η Ιαπωνία έχει μια πολύ βαθιά και πλούσια κουλτούρα. Οι άνθρωποι είναι μετριόφρονες και μαζεμένοι στους εαυτούς τους. Δε θέλουν να ενοχλούν τον κόσμο. Είναι πολύ ευγενείς και διακριτικοί. Έχουν επίσης πολλούς κανόνες και κανονισμούς. Ακόμη και αυτοί που έχουν tattoo, τα κρατάνε προσωπικά και για τον εαυτό τους, φορώντας ρούχα με μακριά μανίκια. Η σκηνή του tattoo δεν είναι ακόμη “ανοιχτή” - προσιτή. Παρ' όλα αυτά, πιστεύω ότι καλυτερεύουν τα πράγματα. Επισκέπτομαι το Tokyo Tattoo convention κάθε Οκτώβριο. Υπάρχουν περίπου εκατό πάγκοι, ανάμεσα τους αυτοί των Nikko Hurtado, Robert Hernandez, Bob Tyrell και ο δικός μου. Πηγαίνουμε όλοι μας κάθε χρόνο.
Από την περιγραφή σου, φαίνεται ότι στη Δύση γίνεται το αντίθετο, δηλαδή ο κόσμος τείνει να δείχνει ελεύθερα τα τατουάζ του...
Στις Δυτικές κουλτούρες, οι άνθρωποι θέλουν να είναι και να δείχνουν διαφορετικοί. Θέλουν να ξεχωρίζουν. Η μοναδικότητα θεωρείται θετικό χαρακτηριστικό. Στην Ασία οι άνθρωποι τείνουν να ενεργούν και να συμπεριφέρονται με τον ίδιο τρόπο, έτσι ώστε να αφομοιώνονται. Αν ξεχωρίζεις, ίσως και να θεωρηθείς “κακό” άτομο. Οι άνθρωποι συμπεριφέρονται ως ομάδες και όχι ως άτομα. Επομένως ένας Ασιάτης με ένα ολόσωμο τατουάζ θα το κρύψει. Δε θέλει να το ξέρει ο κόσμος. Θα το κρατήσει για τον εαυτό του.
Photos & Interview by Ino Mei.
